ماه رجب از جمله ماههای بسیار پر فضیلت در اسلام است که بسیاری از معصومان
به ویژه پیامبر مکرم اسلام (ص) بر انجام اعمال عبادی در آن تاکید فراوان
کرده‌اند.
ماه رجب و ماههای شعبان و رمضان، از ماههای بسیار پرفضیلت هستند و از
تعبیرات بعضی از روایات این‌گونه برمی‌آید که ماه رجب در میان این سه ماه،
امتیاز خاصی دارد؛ تا آنجا که ماه رجب «ماه خدا» نامیده شده و ماه شعبان
«ماه پیامبر» و ماه مبارک رمضان «ماه امت».
ماه رجب یکی از ماههای حرام است که آغاز و ادامه جنگ در آن با دشمنان
اسلام حرام است (مگر جنگ دفاعی) و جنایات نیز در این ماه‌ها (ماههای حرام)
دیه سنگین‌تری دارد.
پیغمبر اکرم (ص) ماه رجب را «ماه أصَبّ» نامیده‌اند زیرا رحمت خدا در این ماه بر امت فرو می‌ریزد.
از روایات متعددی که درباره روزه‌های ماه رجب حتی یک روز از آن وارد شده
است، اهمیت فوق‌العاده این ماه و عبادت و خودسازی در آن کاملا روشن می‌شود
که در اینجا به گوشه‌ای از آن اشاره می‌شود:
1- مرحوم «شیخ صدوق» به سند معتبر از امام صادق (ع) نقل می‌کند که یکی از
یاران آن حضرت در اواخر ماه رجب خدمتشان رسید. چون نظر مبارک امام (ع) به
او افتاد، فرمودند: آیا در این ماه روزه گرفته‌ای؟ عرض کرد: نه. فرمودند:
آن قدر ثواب از تو فوت شده است که اندازه آن را کسی جز خدا نمی‌داند. این
ماه، ماهی است که خداوند آن را بر سایر ماه‌ها برتری بخشیده و احترام آن را
عظیم شمرده و برای روزه داشتن آن، پاداش‌های مهمی قرار داده است. آن مرد
عرض کرد: آیا اگر در بقیه این ماه روزه بدارم، به بخشی از ثواب می‌رسم؟
امام (ع) فرمودند: آری. سپس ثواب‌های مهمی برای کسی که فقط روز آخر ماه یا
دو روز آخر ماه یا سه روز آخر ماه را روزه بدارد، بیان فرمودند؛ مانند نجات
از سکرات مرگ، عذاب قبر و لغزش بر صراط و شداید قیامت و نایل شدن به برائت
و رهایی از آتش دوزخ.
2 - در حدیث دیگری آمده است: «رجب» نام نهری است در بهشت، از شیر سفیدتر و
از عسل شیرین‌تر. هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد، از آن می‌نوشد.
3- در حدیث دیگری از رسول خدا (ص) می‌خوانیم که هر کس یک روز از این ماه را
روزه بگیرد، خشنودی عظیم خدا را به دست آورده است، خشم الهی از او دور
می‌شود و درهای جهنم به روی او بسته خواهد شد.
4- هر کس سه روز از این ماه را که پنج‌شنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بگیرد،
فضیلت بسیار دارد و همچنین در سایر ماههای حرام. در روایتی از رسول خدا
(ص) آمده است: هرگاه کسی نتواند در این ماه روزه بگیرد، هر روز 100 مرتبه
این تسبیحات را بخواند، تا ثواب روزه آن را دریابد: «سُبْحانَ اللهِ
الْجَلیلِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبیحُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ
الاَْعَزِّ الاَْکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّةَ وَهُوَ لَهُ
اَهْلٌ منزه است خدای بزرگ، منزه است آن که تنزیه و تسبیح جز برای او
شایسته نیست، منزه است خدای برتر و کریم‌تر، منزه است آنکه لباس عزت در بر
دارد و شایسته آن است.»
از مجموع احادیث بالا و دیگر احادیث به خوبی روشن می‌شود که این ماه، ماه
تهذیب نفوس و خودسازی و آغاز یک دوره جدید سیر و سلوک الی الله است که از
ماه رجب آغاز و به ماه مبارک رمضان منتهی می‌شود. خوشا به حال آنان که قدر و
منزلت این سه ماه را بدانند و از آن بهره کافی ببرند.
