حضرت ابوالفضل(ع) حماسه ساز دشت کربلا و منادی شجاعت است که با ایثار و وفاداری خویش برای حفظ و تحکیم مبانی حقیقی اسلام تا آخرین نفس ایستادگی کرد و اینگونه علمدار سپاه اخلاص و شهادت نام گرفت.


چهارم شعبان سالروز ولادت سقای دشت کربلا حضرت ابوالفضل(ع) فرزند امام علی(ع) و ام البنین از بانوان پرهیزکار و پاکدامن آن روزگار است. از لقب های ایشان می توان به «ابوالفضل، قمر بنی هاشم، سپه سالار، علمدار و سقا» اشاره کرد.
حضرت عباس(ع) از پدر بزرگوار خویش درس ایثار و شجاعت آموخت و در کنار برادرانش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) پرورش یافت و آنان را در راه رسالت سنگین رهبری جامعه همراهی کرد. این بزرگوار آنچه را از محضر آن سه امام معصوم(ع) آموخته بود، در کربلا به کار برد و اینگونه حماسه ساز نام آور عاشورای حسینی لقب گرفت.
نقش مهم و تاثیرگذار حضرت ابوالفضل(ع) در واقعه عاشورا بر همگان آشکار است، او در این واقعه برای حفظ و تحکیم مبانی حقیقی اسلام تا آخرین نفس ایستادگی کرد و اسوه پایمردی و وفاداری شد و با شهادت خویش در این نبرد بزرگ، پیام خود در ارتباط با وفاداری به ولایت و امامت را در تاریخ اسلام جاودان ساخت.
ایثارگری های رزمندگان اسلام در هشت سال جنگ تحمیلی در دفاع از آرمان های انقلاب اسلامی و رویارویی با دشمن متجاوز، سبب شد تا سالروز ولادت حضرت ابوالفضل عباس(ع) روز جانباز نام گیرد تا بدین شکل قدردان از خودگذشتگی و شجاعت جانبازان این مرز و بوم باشیم.
ایثارگران و جانبازان هشت سال دفاع مقدس با ایمانی راسخ و با تاسی از حضرت ابوالفضل(ع) حماسه هایی جاودان خلق کردند و پیام آور راستین همرزمان شهید خویش شدند و همواره نیز از آرمان های والای انقلاب اسلامی دفاع می کنند.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز میلاد حضرت ابوالفضل(ع) و بزرگداشت روز جانباز به گفت وگو با حجت الاسلام «محسن عرفاتی» مدیر طرح و برنامه شبکه قرآن و معارف صدا وسیما و پژوهشگر امور دینی پرداخته است.
حجت الاسلام عرفاتی با اشاره به ویژگی های شخصیتی حضرت ابوالفضل(ع) گفت: یکی از ارزش های والای انسانی و اسلامی، رعایت ادب و فروتنی نسبت به افرادی است که در مقایسه با انسان، دارای برتری باشند. امیر المومنان(ع) به این ارزش والا، بسیار سفارش می کرد و می فرمود: «هیچ میراثی گرانبهاتر از ادب نیست». حضرت عباس (ع) که پرورش یافته این مکتب درخشان است، سفارش های پدر بزرگوار خود را به بهترین صورت عملی کرد و تا آنجا پیش رفت که نام او در دیباچه دفتر ادب و فروتنی نقش بست و اینگونه در میان مردم یادآور این ارزش اسلامی به شمار می رود.
ایمان و خدامحوری، رمز پیروزی بزرگ مردان جهان در رویارویی با دشمنان الهی محسوب می شود و تنها نیرویی است که با تکیه بر آن، دشمنی با دین، فرو می ریزد. امام صادق(ع) در آغاز زیارت نامه حضرت عباس(ع)، ایشان را با صفت ایمان و خداباوری نام می برد و در پایان، بر ایمان محض و بصیرت والای او گواهی داده است و می فرماید: «گواهی می دهم که تو لحظه ای از خود سستی نشان ندادی و برنگشتی، بلکه مَشی تو بر ایمان و بصیرت در دین رقم خورده بود.» حضرت ابوالفضل(ع) معصوم نبود و به رهبری امام خویش نیاز واقعی داشت. البته ایمان وی سبب پیدایش عصمت عملی بدون تشریح از ناحیه پروردگار شده بود و مانند پیشوایان معصوم خویش از گناه دوری می کرد. آن حضرت عبادت کننده راستین آفریدگار به شمار می رود و نشانه های عبادت در سیمای او آشکار بود.
مدیر طرح و برنامه شبکه قرآن و معارف صداو سیما با اشاره به مقام علمی ابوالفضل(ع) اظهار داشت: حضرت عباس(ع) در عرصه دانایی و معرفت، شخصیت برجسته ای به شمار می رود. او وجودی سرشار از درک پاک و عمیق داشت که از منشأ علم الهی حضرت علی(ع) سرچشمه گرفته و جریان یافته است تا سنگربان حماسه و مردانگی باشد. با توجه به روایاتی که در ارتباط با حضرت عباس(ع) از ائمه معصوم(ع) رسیده و در آن به ایثار و فداکاری در راه امام خویش تصریح شده است، به روشنی فضیلت و مقام آن بزرگوار را نشان می دهد. یکی از مهم‌ترین نکته های برجسته درباره آن حضرت، پاسداری از فضای معنوی، فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی محسوب می شود که قیام امام حسین(ع) نیز به دنبال این مهم بود.
وی با بیان اینکه قمر بنی هاشم(ع) در جهت گیری الهی و معنوی حرکت امام حسین(ع) گام می برداشت، اظهار کرد: مهم ترین و اصلی ترین فضلیت ایشان را باید در ولایت پذیری و اطاعت محض از ولی امر و امام زمان(ع) دانست. آن والامقام بر پایه آموزه های قرآنی و سنت نبوی بر آن بود تا در اطاعت امام خویش باشد و هرگز گامی بر خلاف رسالت آن بر ندارد. بدین گونه در مسیر حرکت امام حسین(ع) گام برداشت و با هدایت پذیری خود معنای ویژه ای به این مقوله بخشید و در تاریخ اسلام به یک الگوی واقعی در اطاعت پذیری از امام زمان خویش(ع) تبدیل شد. او در زمینه ولایت مداری یک شاخص برای جامعه امروزی است، اصلی که به کارآمدی و تحقق این ارزش کمک می کند.
حجت الاسلام عرفاتی جانبازی و ایثار حضرت ابوالفضل(ع) را رمز و راز تعالی وی عنون کرد و یادآور شد: با توجه به اینکه ایثار و جانبازی در اسلام و مکتب اهل بیت(ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار است می توان گفت؛ معرفت، ایثار و جانبازی حضرت عباس(ع) از همه شهیدان والاتر و اطاعتش از امام خویش کامل تر بود. برپایه دیدگاه اسلام و مکتب اهل بیت(ع) آنچه اعمال نیک را از یکدیگر متمایز می سازد و ارزش اعمال را متفاوت می کند، همان معرفت، بینش و نیت شخص است. حضرت ابوالفضل(ع) با کمال معرفت در راه دین و امام روزگار خود، جانبازی کرد و مرحله های کمال و تعالی را پشت سر نهاد. بر این پایه سیدالشهدا(ع) هنگامی که برادر بزرگوارش در روز عاشورا از اسب بر روی زمین افتاد، فرمود: «اکنون پشتم شکست و چاره ام کم شد.»
مدیر طرح و برنامه شبکه قرآن و معارف صداو سیما با اشاره به اینکه چه دلیلی سبب شد تا روز میلاد حضرت ابوالفضل(ع) را روز جانباز بنامند، گفت: سخن آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری می تواند مهمترین علت برای انتخاب روز جانباز باشد که می فرمایند: «جانبازان، سوابق درخشان خود در میدان جنگ و نیز مُهر و نشانی را که از جنگ تحمیلی بر جسم خود به یادگار دارند، هرگز نباید از تاریخ پرشکوه دفاع مقدّس ملّت ایران منقطع کنند؛بلکه آن را به مانند ثروتی عظیم برای خود نگهدارند. جانبازان، یادگار آزمایش های بزرگ ملی محسوب می شوند و ملت ایران باید برای همیشه به آنان به عنوان الگوهای مقاومت ارج نهند و آنان را گرامی بدارند.»
این پژوهشگر امور دینی با اشاره به مهمترین چالش ها و نیازهای جانبازان و راهکارهایی برای بهبود معیشت آنان، بیان داشت: عمل به سیاست های کلی نظام در امور ترویج و تحکیم فرهنگ ایثار و جهاد و ساماندهی امور ایثارگران، مصوب مقام معظم رهبری باید راهبرد اصلی و اساسی برای مجلس شورای اسلامی، دولت، نیروهای مسلح، دستگاه های اجرایی، بنیاد و تمامی نهادهای فرهنگی کشور از جمله صداوسیما باشد.
بایستی قانون های هماهنگ با نیازهای روز ایثارگران با مشارکت و نظر نمایندگان خبره و کارشناسان جامعه ایثارگری تهیه، تصویب و به مرحله اجرا در آید. درمان، معیشت، اشتغال و آموزش نسبت به دیگر خدمات از چنان اهمیتی برای ایثارگران برخوردارند که هر گونه بی توجهی به آنها، تبعات زیانباری خواهد داشت. برای ایجاد خدمات مطلوب باید مدیری انقلابی، متعهد، توانمند، با برنامه و دارای کارنامه ای مقبول در مدیریت برای خدمت به جانبازان پیش بینی شود.
وی در ادامه افزود: باید با اصلاح رویه ها، روش ها، کنترل و نظارت در ارایه خدمات با استفاده از شیوه های نوین مدیریتی به اصلاحات مورد نظر دست یافت به گونه ای که با کاهش هزینه ها و اصلاح مفاسد احتمالی میزان رضایتمندی ایثارگران را افزایش داد. مجلس، دولت و ... باید با تهیه نظام های پنج گانه تسهیلات ایثارگران، شامل نظام جامع درمان، معیشت و رفاه، آموزش- اشتغال- استخدام و کارآفرینی، مسکن و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت جهت تحققِ اهداف عدالت، سلامت، سرعت و سهولت در ارایه خدمات به ایثارگران تلاش و اقدام کنند. تعامل مسوولان با تشکل های رسمی ایثارگری باید با حفظ حقوق برابر و دوری از رفتار و اقدام های کنترلی و نظارتی باشد تا فضای صمیمی و تعامل سازنده ایجاد شود.
حجت الاسلام عرفاتی در پایان آشنایی جوانان با ازخودگذشتگی های جانبازان هشت سال دفاع مقدس را لازم دانست و بیان داشت: ساخت مستند های جذاب از جانبازان، ساخت کلیپ ها و سریال ها و حضور جانبازان در برنامه های پرمخاطب تلویزیونی می تواند جوانان را با ایثارگری های جانبازان هشت سال دفاع مقدس آشنا کند. رسانه ها نیز نقش اساسی در ارتقای فرهنگ جامعه دارند که با ارایه محتوای جذاب در قالب طرح های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت می توانند پیام فرهنگ ایثار و جانبازی را در جامعه گسترش دهند.